Analiza finansowa wniosku kredytowego

Autor: Andrzej Gawrylczyk, 1999, stronę wykonał: Marek Zaborowski. Materiał przygotowany przy wsparciu:

Kredyt

Podstawowymi materiałami do przeprowadzenia analizy finansowej są: zweryfikowane bilanse i rachunki wyników za lata poprzednie oraz przewidywane kształtowanie się ww. wielkości na okres kredytowania (często w formie biznes planu). Głównym celem analizy finansowej jest ocena realności założeń firmy na okres kredytowania w zakresie efektywności finansowej (planowanej wielkości sprzedaży, kosztów i zysku) oraz sytuacji majątkowo-płatniczej (przewidywanej wartości majątku trwałego i obrotowego oraz przewidywanych zobowiązań wobec banku i pozostałych wierzycieli) oraz wskazanie źródeł spłaty kredyt i odsetek.

Analiza finansowa może przebiegać w różnych kierunkach, a mianowicie może być prowadzona jako analiza porównawcza, analiza strukturalna oraz analiza wskaźnikowa wielkości wykonanych (ex post) oraz przede wszystkim wielkości prognozowanych (ex ante). Analizy te mają głównie na celu ustalenie trendów kształtowania się danych finansowych, porównanie pozycji firmy z sytuacją w branży oraz zbadanie realności prognoz kredytobiorcy. W wyniku powyższych analiz bank może sporządzić prognozę przepływów pieniężnych w okresie kredytowania (tzw. cash flow), a więc sprawdzić możliwości spłaty kredytu wraz z odsetkami w terminach umownych.

Analiza porównawczapolega na porównaniu poszczególnych danych sprawozdawczych między sobą w kolejnych okresach (np. kształtowanie się w kolejnych latach wielkości sprzedaży). Ten sposób analizy w polskich warunkach musi jednak uwzględniać wskaźniki inflacji, może bowiem okazać się, że np. 15% zwiększenie sprzedaży - przy 20% inflacji - oznacza realny jej spadek.

Analiza strukturalna bilansu i rachunku wyników polega na określeniu udziału poszczególnych części składowych w łącznej wartości sprawozdania, np. procentowy udział w aktywach produkcyjnego majątku trwałego w okresie kolejnych lat.

Analiza wskaźnikowa służy do określenia pozycji finansowej firmy, poprzez:

• porównanie aktualnego i przyszłego poziomu współczynników do osiąganych w przeszłości,
• poziomu wskaźników osiąganych przez firmę do wskaźników innych przedsiębiorstw z danej branży,
• poziomu wskaźników osiąganych przez firmę do założeń planu.

Przy przeprowadzaniu analizy wskaźnikowej ocenie poddaje się działalność przedsiębiorstwa pod kątem:

1. efektywności finansowej, rozumianej jako zdolności do generowania zysku netto wystarczającego na finansowanie potrzeb bieżących i rozwojowych,
2. płynności płatniczej, czyli zdolności firmy do terminowej spłaty bieżących zobowiązań,
3. sytuacji majątkowej (wielkość majątku i źródła jego finansowania).

Do najczęściej wyliczanych przez bank wskaźników przy ocenie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa należą:

1. wskaźniki rozwoju działalności, określające tempo przyrostu poszczególnych wielkości w kolejnych okresach (np. tempo wzrostu sprzedaży, zysku, kapitału),
2. wskaźniki rentowności, określające udział zysku w osiąganej sprzedaży czy też kosztach,
3. wskaźniki sprawności operacyjnej - mające wskazać, czy firma optymalnie wykorzystuje swoje środki (cykl rozliczeniowy należności, wskaźnik rotacji zapasów, cykl rozliczeń zobowiązań),
4. wskaźniki płynności, informujące o możliwości firmy do wywiązywania się z bieżących zobowiązań (porównanie bieżących aktywów - wg różnego stopnia płynności - z bieżącymi pasywami),
5. wskaźniki struktury majątku i kapitału informują o stopniu ryzyka wierzycieli zaangażowanych w finansowanie działalności firmy oraz charakteryzują strukturę majątku i strukturę pasywów.

Kluczową dla banku analizą jest prognoza przepływu środków pieniężnych w okresie kredytowania. Analiza bilansu (majątku przedsiębiorstwa i źródeł jego finansowania) oraz rachunku wyników (zestawienie przychodów i kosztów) nie dostarcza niestety informacji potrzebnych do oceny płynności finansowej przedsiębiorstwa, a więc rzeczywistej możliwości terminowego regulowania zobowiązań, w tym spłaty zadłużenia z tytułu kredytu. Jedną z podstawowych wielkości wpływających na płynność jest zysk, jednakże osiąganie zysku nie zawsze jest równoznaczne z posiadaniem zadowalającej płynności. Przepływy pieniężne są zestawieniem faktycznych wpływów (źródeł pochodzenia - skąd) i wydatków (zastosowania - na co) środków pieniężnych w danym okresie. Analiza cash flow umożliwia określenie, w którym momencie działalności (operacyjnej lub inwestycyjnej) i z jakich przyczyn zaistniały trudności w sytuacji płatniczej.

 Marek Zaborowski Uaktuaniany:06/01/98