Autor: Andrzej Gawrylczyk, C FWIE 1999. Materiał
przygotowany przy wsparciu: 
Przez wiele lat, nie tylko w Polsce, ale także na całym świecie, subsektory związane z produkcją i przesyłaniem energii należały do sektora publicznego. Powiązania własności publicznej z tradycyjnymi metodami finansowania publicznego stanowiło skuteczną przeszkodę przed zmianami, nawet w sytuacji pogarszających się wyników finansowych uzyskiwanych przez przedsiębiorstwa tego sektora.
"Świat energetyczny" obecnie kontynuuje rozpoczęte reformy strukturalne.
Reformom tym towarzyszą zmiany systemów finansowania. Obydwu polom zmian towarzyszyć
muszą przekształcenia w zakresie podnoszenia efektywności dystrybucji i użytkowania
energii. W miarę wzrostu liczby uczestników rynku energetycznego i decentralizacji
decyzji inwestycyjnych, etap przedsięwzięć energooszczędnościowych realizowanych
poprzez systemy zachęt i wsparcia finansowego ustępować będzie miejsca
zdywersyfikowanym metodom finansowania, takim jak chociażby nowatorskie metody
finansowania przez odbiorców.
Nie możemy także zapominać o etapie pośrednim rozwoju finansowania w tym sektorze,
tzn. etapie pomiędzy centralnie kierowanym finansowaniem inwestycji a etapem
samodzielnego, realizowanego przez przedsiębiorstwa energetyczne, pozyskiwania środków
finansowych na inwestycje z rynku kapitałowego. Mówiąc o etapie pośrednim mam na
myśli systemy gwarancyjne, których głównym zadaniem jest ograniczanie ryzyka
niehandlowego. Systemy te zabezpieczać powinny inwestorów lub kredyto- i
pożyczkodawców przed brakiem możliwości zwrotu "pożyczanych" środków
finansowych.
Efektywne finansowanie wytwarzania, dystrybucji i użytkowania energii zależy przede wszystkim od poziomu cen, tzn. poziomu cen stwarzającego wystarczająco silne bodźce dla wytwórców do produkowania energii, a także zachęcającego konsumentów do jej oszczędzania. Wzorowym rozwiązaniem byłoby doprowadzenie do sytuacji, gdy kapitał dopływa od konsumentów (dzięki realistycznie stanowionym cenom) lub pochodzi od inwestorów z rynku kapitałowego, a przeszkodę stanowiłoby wyłącznie skupienie tych źródeł i wykorzystanie do rozwoju sektora.
Celem takich działań jest odblokowanie, za pośrednictwem właściwych instrumentów finansowych, wewnętrznych (krajowych) oszczędności energii. Inwestycje w sektorze energetycznym stymulujące wzrost dochodów powinny pochodzić ze źródeł krajowych. Rozpoczynając i realizując proces zmian w strukturze finansowania energetyki chodzi głównie o wykreowanie dynamicznego rynku kapitałowego oraz skuteczne uruchomienie usług w zakresie efektywnego i oszczędnego użytkowania energii. Siłą napędową innowacji będą społeczności inwestorów, przedsiębiorców i konsumentów, a dobrze funkcjonujący rynek zapewni pokrycie kosztów kapitałowych oraz przysporzy inwestorom odpowiednią stopę zwrotu z inwestycji.
Przygotował: Marek Zaborowski, Uaktuaniany:06/01/98