Autor: Jan Norwisz, stronę
wykonał: Marek Zaborowski, C FWIE 1999, Materiał
przygotowany przy wsparciu:
Wybór sposobu prezentacji ekonomicznej ma na celu uwypuklenie korzyści ale i zagrożeń dla odzyskania środków inwestora "zamrożonych" w danym przedsięwzięciu. Stosowanie jedynie podstawowych wskaźników ekonomicznych może nie ujawnić wszystkich aspektów ekonomicznych przedsięwzięcia w sposób czytelny dla potencjalnego inwestora. Dlatego tak istotnym jest dobór odpowiednich wskaźników czytelnych dla potencjalnego decydenta Należy tu bowiem podkreślić, że celem nadrzędnym analizy jest wykazanie korzyści przy zapewnieniu inwestorowi bezpieczeństwa a zastosowane typy wskaźników muszą przekazać całość istotnej informacji ekonomicznej.
Każdy projekt inwestycyjny generuje ryzyko dla inwestora. Podjęcie decyzji inwestycyjnej wymaga wykroczenie poza poznane do tej pory ograniczenia i zagrożenia. Aby przeciwdziałać temu dodatkowemu ryzyku z tym związanemu można:
Głównym elementem strategii zabezpieczania się przed ryzykiem jest inwestowanie tylko wtedy gdy oczekiwana stopa zwrotu jest znacznie wyższa od kosztu kapitału powiększonego o narzut związany z ryzykiem. Takie racjonalne decyzje nie zawsze są jednak możliwe a emocje inwestora mają szczególne znaczenie. W tych przypadkach rzetelność wyliczeń wskaźników ma pierwszorzędne znaczenie.
Poszczególne wskaźniki uwypuklają różne aspekty ekonomiczne inwestycji, odwołując się do doświadczeń życiowych odbiorcy. Ścisłość procedury obliczeniowej nie wyklucza, że zakres pojęciowy wskaźnika jest zbliżony do zakresu pojęcia znanego z doświadczeń życia prywatnego. Pozwala to podejmować emocjonalne lecz jednocześnie - bardzo racjonalne decyzje ekonomiczne.
Można np. określić SPBT jak wstępną ocenę długości czasu wyczekiwania na odzyskanie swobody dysponowania środkami zaangażowanymi w daną inwestycję rzeczową. PBT mówi to samo, zwracając uwagę, że prawdziwą swobodę dysponowania środkami uzyska się po opłaceniu daniny podatkowej na rzecz państwa. NPV określa poziom korzyści wynikający z inwestycji, po zapłaceniu wszelkich zobowiązań inwestycyjnych. Sposób liczenia wartości NPV prowadzi do wyznaczenia korzyści w wartościach pieniądza dnia dzisiejszego. Uzyskiwane stopniowo wartości korzyści będą nominalnie odpowiednio wyższe. Wartość IRR można zinterpretować jako wielkość określającą na ile efektywność proponowanej inwestycji rzeczowej jest wyższa od efektywności standardowej lokaty bankowej. Wysoka, w relacji do wartości stopy dyskonta przyjętej w obliczeniach NPV, wartość IRR mówi pośrednio o dużym bezpieczeństwie ekonomicznym projektu inwestycyjnego.
Efekt inflacji można pominąć w obliczeniach wielu wskaźników, gdy relacje cenowe między ważniejszymi parametrami ekonomicznymi przedsięwzięcia pozostają stałe w okresie "życia" przedsięwzięcia. Jeżeli przewidywane są zmiany tych relacji w kierunku wpływającym na poprawę efektywności ekonomicznej przedsięwzięcia, to pominięcie wpływy inflacji oznacza bardziej bezpieczne oszacowanie korzyści z przedsięwzięcia. Problem uwzględnienia wpływu inflacji na wynik obliczeń ma znaczenie w przypadku konieczności unaocznienia uczestnikom procesu inwestycyjnego obaw dotyczących możliwości zrealizowania danego przedsięwzięcia. Inflacja ujawnia się tutaj jako konieczność terminowego przebiegu inwestycji zgodnie z założonym planem realizacyjnym. W przypadku krańcowym, opóźnienie procesu inwestycyjnego mogłoby spowodować, że strumień wpływów pojawi się zbyt późno aby pokryć zobowiązania wynikające z zaciągnięcia ewentualnych kredytów bankowych. "Pułapka kredytowa" mogłaby spowodować załamanie nawet bardzo opłacalnych przedsięwzięć inwestycyjnych, niekiedy stanowiąc wręcz zagrożenie bytu przedsiębiorstwa. W tym znaczeniu inflacja stanowi element dyscyplinujący inwestora, ma to jednak mniejsze znaczenie dla opinii co do opłacalności danej inwestycji.
Przedstawione zasady tworzą podstawowy zestaw informacji dotyczący sposobu
przeprowadzenia oceny ekonomicznej propozycji inwestycyjnej (energooszczędnej).
Informacje te należy uzupełniać o inne elementy i wskaźniki tak aby uwzględniały one
specyfikę proponowanego przedsięwzięcia oraz potrzeby potencjalnego inwestora.
Do szczególnie ważnych zasad postępowania analityka należy prowadzenie oceny
ekonomicznej z punktu widzenia inwestora i rozpatrywanie korzyści i strat jedynie z tej
perspektywy. Posiadane przez potencjalnego inwestora środki finansowe, możliwości
wykonawcze, obciążające go zobowiązania prawne i finansowe ograniczają swobodę
wyboru. Dlatego podstawowym zadaniem ekonomicznej oceny przedsięwzięcia powinna być
odpowiedź na pytanie czy dana inwestycja jest korzystna finansowo dla danego, realnie
istniejącego potencjalnego inwestora w świetle innej możliwości zagospodarowania
posiadanych przez niego środków np. w formie lokaty bankowej. Ocena taka nie stanowi
jednak decyzji, która pozostaje zawsze niezbywalnym prawem ale i obowiązkiem każdego
przyszłego inwestora.
