Autor: Jan Norwisz, stronę
wykonał: Marek Zaborowski, C FWIE 1999, Materiał
przygotowany przy wsparciu:
Mimo, ze w obliczeniach wskaźników efektywności ekonomicznej projektów inwestycyjnych pomija się zmianę wartości nabywczej pieniądza z inflacją, to jednak nie można pominąć faktu, że nawet w tak wyidealizowanym świecie pieniądz otrzymany dzisiaj ma inną wartość niż otrzymany jutro.
Wartość pieniądza zależy nie tylko od jego aktualnej wartości lecz także od czasu na jaki musiała zostać odłożona konsumpcja korzyści wynikających z posiadania danej kwoty. Zdeponowana w banku kraju, gdzie praktycznie nie ma inflacji kwota 100 USD przy oprocentowaniu np. 5 %/rok przyniesie za rok 105 USD. Tę wyższą kwotę będzie można wykorzystać do konsumpcji jednak dopiero po roku. Inaczej mówiąc wartość 105 USD, którą prawdopodobnie otrzyma się w przyszłym roku jest równa wartości 100 USD będących do dyspozycji już w chwili obecnej. Wyrazem tego spadku (emocjonalnego) wartości pieniądza w czasie jest odpowiednia stopa dyskonta
10)
PV = FV/(1+r)n
gdzie wartość obecną PV (Present Value) kwoty FV (Future Value) otrzymanej w przyszłości po n latach wylicza się dla przyjętej stopy dyskonta r. Stopa dyskonta, stanowiąca swoistą cenę pieniądza, zależy w zasadzie od indywidualnego poglądu właściciela kapitału co do możliwości udzielenie pożyczki pożyczkobiorcy lub, odwrotnie, od oceny, będącego w potrzebie, potencjalnego pożyczkobiorcy możliwości spłaty zaciąganych zobowiązań. Jako jej średnią, społeczną wartość można uznać wysokość oprocentowania depozytów, gdy patrzy się na to jako dysponent wolnych środków finansowych, lub kredytów, gdy ocenia się cenę pieniądza z punktu możliwości realizacji inwestycji w oparciu o finansowanie środkami obcymi.
Dla oszacowania realnej wartości stopy dyskonta w nierzeczywistym świecie "bezinflacyjnym" można wykorzystać poniższe wyrażenie
11)
r = (rk - i)/(1 + i)
gdzie rk oznacza aktualne oprocentowanie kredytu, i -stopę inflacji.
Ze względu na potrzebę porównywania różnych projektów wykonanych dla określonej
instytucji finansowej pożyteczne jest skonfrontowanie tak wyznaczonej wartości
z aktualnie stosowaną stopą dyskonta. W przypadku audytora energetycznego należy się
odwołać do obowiązującej dla projektów termomodernizacyjnych stopy dyskonta podawanej
przez Ministra Finansów. Według. Ustawy o wspieraniu przedsięwzięć
termomodernizacyjnych budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej (Dz.U. nr 162 z
30 grudnia 1998 r. poz. 1121) dla opracowań audytorskich wykonywanych w 1999 r. należy
przyjąć wartość r = 0,1 (10 %).
Należy dodać, że przyjęcie określonej stopy dyskonta i wyliczanie odpowiednich wielkości w warunkach "bezinflacyjnych" nie oznacza, że inflacja jest pomijana w rozważaniach. Wyrażenie (11) pozwala na wyliczenie jakiej rzeczywistej stopie oprocentowania kredytów, wynikającej w z tempa inflacji, odpowiada aktualnie przyjęta wartość dyskonta.
