Autor: Jan Norwisz, stronę
wykonał: Marek Zaborowski, C FWIE 1999, Materiał
przygotowany przy wsparciu:
Najbardziej efektywnym sposobem pozyskania jasnego obrazu sytuacji jest przedstawienie skutków realizacji inwestycji w formie strumieni pieniężnych; będących do dyspozycji inwestora w trakcie realizacji inwestycji i po jej uruchomieniu. Przedmiotem swobodnej decyzji inwestora są jedynie te kwoty, które pozostają po zapłaceniu wszelkich zobowiązań wobec podwykonawców (koszty) i wobec państwa (podatki).
Obliczając tak rozumiane roczne przepływy pieniężne (Cash Flow - CF) należy brać pod uwagę:
przyrost dochodów osiągnięty dzięki zrealizowaniu danego przedsięwzięcia: w wyniku wzrostu sprzedaży wyrobów lub obniżenie kosztów produkcji,wysokość podatków od uzyskanego, powiększonego zysku.
Wysokości maksymalnej kwoty będącej w dyspozycji przedsiębiorstwa określa zależność:
1)
CF = S - K - P - I
gdzie S oznacza wielkość rocznych przychodów, K - poniesione koszty operacyjne (bez amortyzacji), P - wartość podatku, I - wysokość zaangażowania w projekty inwestycyjne.
Wysokość podatku oblicza się jako procentową naliczaną od podstawy opodatkowania (zysku brutto):
2)
P = sp*(S - K - A)
gdzie A oznacza odpis amortyzacyjny na dany rok, sp - stopę podatku dochodowego. Przekształcenie wyrażenie (1) do postaci:
3)
CF = (1-sp)(S - K -A) + A - I
wyraża, w sposób rachunkowy, spotykane często sformułowanie, iż przedsiębiorstwo dla potrzeb inwestycyjnych dysponuje sumą zysku netto i amortyzacji.
Analizując bardziej szczegółowo składowe wyrażenia (1) można określić wartość rocznych przychodów S jako sumę:
4)
S = Sp + C - L
gdzie Sp oznacza wartość produkcji sprzedanej, C - cena sprzedaży zbędnej części majątku przedsiębiorstwa, L - koszty likwidacji ponoszone przy sprzedaży zbędnej części majątku przedsiębiorstwa. Koszty operacyjne K, jako koszty ponoszone w celu utrzymania eksploatacji obiektu (przedsięwzięcia) obejmują:
- materiały i surowce, w tym nośniki energii,
- robociznę bezpośrednią,
- koszty finansowe,
- koszty ogólne.
Koszty finansowe F to wydatki ponoszone wskutek korzystania z obcych środków kapitałowych. Obejmują np. odsetki od zaciągniętych pożyczek, koszty postępowania kredytowego, opłatę za użytkowanie konta bankowego itp. Biorąc powyższe pod uwagę można stwierdzić, że koszty operacyjne są równe
5)
K = M + E + R +F + Kin + O
gdzie M oznacza koszt zakupu materiałów, półfabrykatów i surowców, E - koszt użytkowania energii (nośników energii), R - koszt obsługi i napraw eksploatacyjnych, F - koszt finansowy, O - wartość opłat za licencje, zezwolenia i opłaty roczne za użytkowanie środowiska przyrodniczego, Kin - inne koszty operacyjne. Amortyzacja A nie jest przepływem finansowym w sensie rzeczywistego wydatku pieniądza. Jest jednak istotnym elementem obliczania wartości przepływu pieniężnego. Oznacza kategorię księgową odpisu do kosztów operacyjnych na rzecz odtworzenia środków trwałych przedsiębiorstwa, zużywanych w wyniku produkcji. Amortyzacja powoduje zmniejszenie podstawy do opodatkowania (zysku brutto), a w konsekwencji - obniżenie podatku dochodowego i zwiększenie kwoty pozostającej do dyspozycji przedsiębiorstwa.
Nakłady inwestycyjne I definiuje się jako sumę wartości zakupionych środków trwałych i innych nakładów przedprodukcyjnych potrzebnych do wykonania, wyposażenia oraz uruchomienia danego obiektu.
W większości przypadków jest oczywiste czy w obliczeniach poszczególnych składowych uwzględnia się wartości brutto, wraz z podatkiem pośrednim w formie podatku od towarów i usług (PTU) zwanym popularnie podatkiem VAT (Value Added Tax), czy też nie. nbsp;
W Polsce podmioty prawne będące płatnikami VAT odprowadzają do
urzędu skarbowego różnicę pomiędzy podatkiem należnym - za wykonane usługi lub
produkty a naliczonym - za zakupione towary i usługi konieczne dla celów produkcyjnych.
Przy uwzględnieniu możliwości wystąpienia o zwrot podatku, w wysokości nie większej
niż podatek VAT od zakupionych środków inwestycyjnych, w przypadku gdy podatek należny
jest mniejszy od naliczonego, można stwierdzić, że "płatnicy VAT nie płacą
podatku VAT" a wielkości występujące w równaniu (1) są liczone dla wartości
netto. Odwrotna jest sytuacja
w odniesieniu do podmiotów gospodarczych nie będącymi płatnikami VAT. Wartości
wydatków i korzyści są tutaj obliczane na poziomie cen brutto. Dotyczy to np.
spółdzielni mieszkaniowych dysponujących jedynie mieszkaniami zajmowanymi przez
członków spółdzielni.
Należy zwrócić uwagę, że istnieją podmioty gospodarcze, których zobowiązania podatkowe wynikające z podatku dochodowego mogą być niższe niż podano powyżej. Dysponują one zazwyczaj całą kwotą będącą różnicą między przychodami a kosztami. Podatku dochodowego nie płacą np.:
- jednostki budżetowe,
- związki religijne,
- stowarzyszenia i spółdzielnie w zakresie realizacji celów statutowych, w tym spółdzielnie mieszkaniowe.
