Opracował: Andrzej Gawrylczyk, C 1999
Zobacz: USTAWA O WSPIERANIU INWESTYCJI TERMOMODERNIZACYJNYCH - KOMENTARZ
Po kilku latach funkcjonowania organizacji zajmujących się efektywnością wykorzystania energii, słowo stanowiące tytuł niniejszego rozdziału nie dość, że nie jest tajemnicą rozszyfrowywaną jedynie podczas konferencji dla wtajemniczonych, to jest coraz powszechniej pojawiającym się w prasie, radio i telewizji nawet - hasłem związanym z działaniem audytorów energetycznych, zawartością wykonywanych przez nich audytów oraz realizacją inwestycji termomodernizacyjnych. W tym długim i złożonym, ale mam nadzieję, że poprawnym zdaniu chciałem opowiedzieć wszystko co działo się przez tych właśnie kilka lat, a stan dzisiejszy to przede wszystkim rezultat uporu tak naprawdę policzalnej grupy osób, które w otoczeniu totalnego braku pieniędzy, niezrozumienia i niechęci miały i mają nadal nadzieję, że pozwoli im się na działanie.
Oto podstawowe cechy i zasady Systemu Wspierania Inwestycji Termomodernizacyjnych, które nadały kształt ustawie o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych:
Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 roku o wpieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych określa zasady wspierania tychże przedsięwzięć mających na celu:
Ustawa określa również zasady tworzenia Funduszu Termomodernizacji i dysponowania jego środkami.
Podstawowym źródłem finansowania przedsięwzięć termomodernizacyjnych jest kredyt bankowy udzielany na warunkach komercyjnych. Inwestorami / kredytobiorcami, którymi w rozumieniu ustawy mogą być właściciele lub zarządcy budynków, lokalnych sieci ciepłowniczych lub lokalnych źródeł ciepła, realizujący przedsięwzięcie termomodernizacyjne. Poza wymaganiami wynikającymi np. z Prawa bankowego, inwestor / kredytobiorca będzie mógł sfinansować kredytem maksymalnie 80% kosztów przedsięwzięcia, przy założeniu, że okres spłaty tego kredytu nie przekracza 7 lat. Miesięczne obciążenie wynikające ze spłaty kredytu wraz z odsetkami nie jest mniejsze od raty kapitałowej powiększonej o należne odsetki i nie jest większe od obliczanej, na podstawie zweryfikowanego audytu energetycznego, równowartości 1/12 kwoty rocznych oszczędności kosztów energii, uzyskiwanych w wyniku realizacji przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Mówiąc inaczej: wysokość spłaty kredytu i odsetek nie będzie wyższa niż kwota obniżenia rachunków za energię. Należności te nie zwiększają wydatku mieszkaniowego z uwagi na ich zrównoważenie z oszczędnościami uzyskanymi w procesie termomodernizacji.
Ustawa przewiduje jedną formę pomocy jaką inwestor, po spełnieniu określonych w przepisach ustawy, może otrzymać ze strony budżetu państwa: jest nią premia termomodernizacyjna, przez którą należy rozumieć spłatę 25% wykorzystanego kredytu na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego.
Bank Gospodarstwa Krajowego przekazuje premię termomodernizacyjną bankowi kredytującemu jeżeli przedsięwzięcie termomodernizacyjne zostało zrealizowane zgodnie z projektem budowlanym, zostało zakończone w terminie określonym w umowie kredytu, a inwestor / kredytobiorca spłacił w terminie wynikającym z umowy kredytu 75% kwoty wykorzystanego kredytu i odsetki naliczone do dnia nabycia prawa do premii termomodernizacyjnej.
Bank Gospodarstwa Krajowego stanowi instytucję finansową o podstawowym znaczeniu dla realizacji ustawy. W banku tworzy się Fundusz Termomodernizacji ze środków przekazywanych z budżetu państwa, odsetek od lokat środków Funduszu w bankach oraz wpływów z inwestycji środków Funduszu w papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski. Środki Funduszu przeznacza się na wypłatę przyznanych premii termomodernizacyjnych, pokrycie kosztów weryfikacji audytów energetycznych oraz na pokrycie kosztów obsługi Funduszu.
Audyt energetyczny, - o którym wielokrotnie wspomina się w ustawie jest opracowaniem określającym zakres i parametry techniczne oraz ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, ze wskazaniem rozwiązania optymalnego, w szczególności z punktu widzenia kosztów realizacji tego przedsięwzięcia oraz oszczędności energii, stanowiące jednocześnie założenia do projektu budowlanego. Dokument ten stanowi podstawę włączenia do finansowania na zasadach przewidzianych w ustawie. Jest to szczególny rodzaj analizy techniczno - ekonomicznej określający co należy zrobić aby poprawić sprawność energetyczną obiektu, który ma zostać poddany modernizacji. Określa jak takie działania przeprowadzić pod względem technicznym i które z planowanych działań przynieść mogą najwyższe korzyści ekonomiczne.
Cechą audytu energetycznego w warunkach standaryzacji merytorycznej zawartości, jest jego obiektywność rozumiana jako możliwość porównywania efektywności różnych warunków projektów. Standard takiego audytu energetycznego określano w aktach wykonawczych do ustawy.
Sposób realizacji przyznanej premii omówiony został wcześniej przy okazji omawiania samej premii.
Dotychczas realizowane działania na rzecz realizacji użytkowania energii cieplnej realizowane były na ograniczoną pod względem przedmiotowym i podmiotowym skalę, a jedyną formą wsparcia środkami budżetowymi była dotacja dla spółdzielni mieszkaniowych na dofinansowanie kosztów usuwania wad technologicznych, a w tym przemarzaniu ścian oraz modernizacji instalacji cieplnej. Proponowany program wspierania przedsięwzięć termomodernizacyjnych został oparty na regułach ekonomicznych w zakresie przygotowania projektowanego przedsięwzięcia, oceny jego zasadności i efektów oraz sposobu finansowania zamierzonych działań.
Przygotował: Marek Zaborowski, Uaktuaniany:06/01/98