Rodzaje inwestycji
Autor: Andrzej Gawrylczyk, 1999,
stronę wykonał: Marek Zaborowski. Materiał
przygotowany przy wsparciu:
Warunkiem utrzymania się przedsiębiorstwa na rynku jest dostosowywanie produktu do
zmieniających się wymagań rynku, uwarunkowanych między innymi postępem technicznym,
cywilizacyjnym, kulturowym itp. ponadto w procesie produkcji następuje stopniowe
zużywanie się środków trwałych. Pojawiają się nowi konkurenci. Stąd też, aby nie
dać się wyprzedzić konkurentom, przedsiębiorstwo musi inwestować. Inwestowanie to
poniesiony z góry nakład, który powinien zabezpieczać osiąganie dochodów w
przyszłości.
Wyróżnia się dwa rodzaje inwestowania:
- Inwestowanie w finansowy majątek trwały - w akcje, obligacje, w udziały kapitałowe w
innych przedsiębiorstwach, w lokaty długoterminowe, udzielanie długoterminowych
pożyczek innym przedsiębiorstwom. Inwestowanie w finansowy majątek trwały to
wyprowadzenie kapitału na zewnątrz przedsiębiorstwa, które powinno przynieść
przychody finansowe w postaci dywidend i odsetek.
- Inwestowanie w rzeczowy i związany z nim niematerialny majątek trwały, tj. w grunty,
budynki i budowle, urządzenia techniczne, maszyny, licencje na technologie, programy
komputerowe itp. Inwestowanie w rzeczowy i niematerialny majątek trwały zabezpiecza
utrzymanie i zwiększenie potencjału produkcyjnego i bezpieczeństwa prawnego produkcji.
Przedmiotem kredytów bankowych jest głównie drugi rodzaj inwestycji, dlatego
omówiono tylko tę problematykę.
Z punktu widzenia wpływu inwestycji na potencjał produkcyjny, inwestycje w środki
trwałe można podzielić na:
- odtworzeniowe, polegające na zastąpieniu zużytego lub
przestarzałego środka trwałego nowym środkiem; inwestycje te nie wpływają na
zwiększenie zdolności produkcyjnych (postęp techniczny powoduje, że nowy środek
trwały jest zazwyczaj bardziej wydajny, więc kryterium to odnosi się bardziej do
ilościowego wyposażenia w środki trwałe niż do jakościowego),
- modernizacyjne, polegające na wprowadzeniu do produkcji
ulepszonych środków trwałych. Najczęściej są to inwestycje
modernizacyjno-odtworzeniowe, które przynoszą efekt w postaci obniżki kosztów
produkcji lub unowocześnienia produktu przedsiębiorstwa. Inwestycje te generalnie nie
zwiększają zdolności produkcyjnej,
- rozwojowe, których głównym celem jest zwiększenie zdolności
produkcyjno-handlowej przedsiębiorstwa, zarówno w zakresie dotychczas wytwarzanych
produktów, jak i wprowadzania nowych produktów dotychczas nie wytwarzanych.
W przedsiębiorstwie mogą być również realizowane inwestycje, które bezpośrednio
nie przynoszą przedsiębiorstwu dochodu, np. inwestycje służące ochronie środowiska,
zwiększające bezpieczeństwo i higienę pracy itp.
Z punktu widzenia rodzaju nakładów inwestycje mogą polegać na:
- zakupach gotowych dóbr inwestycyjnych,
- robotach budowlano-montażowych.
Największym ryzykiem objęte są inwestycje rozwojowe, stąd decyzja inwestycyjna
rozwojowa powinna być poprzedzona odpowiednim procesem przygotowawczym,
przedinwestycyjnym.
Marek Zaborowski Uaktuaniany:06/01/98